Kiezen voor een tussenjaar is bij eindexamenleerlingen van het Peellandcollege in Deurne niet gebruikelijk. Maar in de afgelopen jaren kreeg decaan Daniëlla van den Berkmortel hierover wel steeds meer vragen. Zij besloot zich in dit onderwerp te gaan verdiepen, omdat zij dit meer bespreekbaar wil maken bij ouders.
Daniëlla is al ruim tien jaar havo/vwo-decaan op het Peellandcollege. ‘Wij zijn echt een streekschool met veel leerlingen uit omliggende dorpen’, vertelt ze. ‘Kiezen voor een tussenjaar is hier niet gebruikelijk. Ouders van onze leerlingen hebben daar zelf vaak ook geen ervaring mee.
Meer vragen over tussenjaar
In de afgelopen jaren kwamen steeds meer leerlingen informatie vragen over een tussenjaar. Voorheen deed dat een handvol leerlingen en tegenwoordig is dat een kleine 10% van onze eindexamenleerlingen. Ik verwees hen naar enkele websites van reis-aanbieders en naar workshop Tussenjaarplan, die in onze decanenkring jaarlijks gezamenlijk wordt aangeboden.’
Ouders bang voor gevolgen
‘Maar ik merkte dat het vaak stopte bij het vragen om informatie. En dat slechts een enkele leerling daadwerkelijk een tussenjaar neemt. Ik denk dat dit komt door reacties van ouders die bang zijn voor de gevolgen. Ik heb daar nooit onderzoek naar gedaan, maar heb wel vaker van ouders gehoord dat ze liever hebben dat hun kind meteen gaat studeren. Men is bang dat ze anders uit het studieritme raken en gewend worden aan werken en geld verdienen en dan misschien niet meer gaan studeren. Die negatieve kanten worden vaak benoemd.’
Vermoeidheid en angst voor studiekeuze
Hoe het komt dat meer leerlingen om informatie vragen? Daniëlla: ‘Er heel bewust een jaartje tussenuit gaan om te reizen wil bij ons maar een enkeling. Veel leerlingen die vragen om informatie over een tussenjaar zijn moe, lijkt het. Ze willen even een jaartje iets anders. Er is ook angst om een verkeerde studiekeuze te maken. Omdat aan studeren een financieel kaartje hangt. En er wordt best wat van ze verlangd in het hoger onderwijs.
Voor sommige leerlingen kan een jaar ertussenuit gaan en zichzelf daarin verder ontplooien voordat ze gaan studeren denk ik een meerwaarde hebben.’ Het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek zette onlangs op een rij wat er bekend is over studievertraging en uitval in het hoger onderwijs.
Tussenjaar cursus voor decanen
Afgelopen juni nam Daniëlla deel aan de 1-daagse cursus ‘Studiesucces en tussenjaar: help leerlingen en ouders op weg’ van de academie van BiOND (ontstaan uit de fusie van de verenigingen van decanen en leerlingbegeleiders NVSNVL en VvSL). ‘Dat is voor mij zinvol geweest om meer informatie en tips te kunnen geven en hierover beter het gesprek aan te kunnen gaan met ouders. Om hen te laten zien dat een tussenjaar niet alleen een gevaar is, maar ook iets kan opleveren.’ Daniëlla weet nog niet of ze de optie van een tussenjaar met alle leerlingen gaat bespreken, vertelt ze: ‘Want dat vinden waarschijnlijk niet alle ouders fijn.’