TussenjaarKenniscentrum

Onafhankelijk en deskundig

Het is voor ouders soms ‘even slikken’ als hun zoon of dochter thuiskomt met het plan om een tussenjaar te nemen. Meest gehoorde vraag: ‘Gaat mijn kind wel opnieuw studeren na een tussenjaar?’ Hermien Miltenburg

Waarom een tussenjaar?

Als ik deze vraag van ouders krijg, geef ik allereerst het advies samen goed te praten over waarom hun kind denkt over een tussenjaar. Daar kunnen heel verschillende redenen voor zijn. Ik adviseer ouders en jongeren dan ook vooral eerst over de motieven van een tussenjaar te praten. Wat ik veel hoor:

  • Ik kan nog geen studiekeuze maken, ik heb echt geen idee
  • Ik ben de school even helemaal zat, even iets anders dan de schoolbanken
  • De ideale studie heb ik wel gevonden, maar mijn profiel is niet goed. Dat wil ik repareren
  • Ik wil eerst meer van de wereld zien
  • Ik wil werkervaring opdoen om te weten waar ik goed in ben
  • Ik wil eerst geld verdienen zodat ik straks niet zo’n hoge studieschuld heb
  • Na alle inspanningen op school wil ik nu een jaartje ‘freewheelen’
  • Ik wil me beter voorbereiden op de selectie procedure van mijn studie
  • enz. enz. 

Veel verschillende motieven

Jongeren kunnen heel verschillende motieven hebben om aan een tussenjaar te beginnen. Ik zal hier de komende periode dieper op ingaan. Ook zal ik nader ingaan op onderzoek naar de motieven van jongeren die naar het buitenland willen. Soms zullen jongeren zich niet zo bewust zijn van hun eigenlijke drijfveren. Maar in gesprek met ouders, vrienden en op school kun je daar stap voor stap achter komen. Pas als je weet waarom je een tussenjaar wilt, kun je een tussenjaar echt goed gaan plannen. En pas dan kun je bedenken hoe dat is: opnieuw studeren na een tussenjaar.

Plannen van een tussenjaar

Het is in elk geval heel belangrijk een tussenjaar goed te organiseren. Maak je geen goed tussenjaarplan, dan glijden de weken en maanden door je vingers. En de kostbare tijd die je hebt voor een tussenjaar eindigt in lummelen. Jammer. Ik adviseer ouders en jongeren een soort ‘jaarplan’ te maken en vast te leggen wat er die maand gebeurt. Een tussenjaar mag geen ‘uitgestelde keuze’ zijn. Voor een tussenjaar moet je echt kiezen. En daar moet je dan ook iets voor doen.

Opnieuw studeren na een tussenjaar

Is het van het begin af duidelijk dat de jongere weer gaat studeren na een tussenjaar, dan moet studiekeuze ook een belangrijk onderdeel zijn van het tussenjaarplan. Onderwijsdeskundigen adviseren om bij studiekeuze het volgende in elk geval in te plannen:

  • Het bezoeken van minimaal vier Open Dagen en dat bij verschillende instellingen van verschillend niveau
  • Het meedoen aan minimaal vier meeloopdagen. De meest aantrekkelijke opleiding bezoek je twee keer
  • Meedoen aan (online) proefstuderen
  • Goed naar de ‘feiten en cijfers’ (studiebijsluiter) kijken bij de studie die je op het oog hebt. Dat kan bijvoorbeeld bij Studiekeuze123

Na een goed gepland tussenjaar haast nooit meer de verkeerde studiekeuze

In mijn beroepspraktijk, en dat blijkt ook uit onderzoek over ‘tussenjaar’, zie ik dat studenten die echt goed nagedacht hebben tijdens hun tussenjaar, haast nooit meer een verkeerde studiekeuze maken.
Opnieuw weer in het ritme komen van studeren valt ze niet mee. Maar als ze gemotiveerd gekozen hebben, zijn ze al snel weer gewend aan studeren. Veel jongeren hebben ook echt weer zin in studeren na een tussenjaar.

Hermien Miltenburg, docent, oudervoorlichter,
auteur van het blog studiekeuzekind.
Moeder van drie kinderen.