TussenjaarKenniscentrum

Onafhankelijk en deskundig

Steeds meer jongvolwassenen kiezen voor een tussenjaar. Soms is dat gepland, soms niet. Ongewild in een tussenjaar beland? Tussenjaartip 1 en 2 helpen dan misschien. Tussenjaartip 3 is voor jongeren die volgend jaar (weer) willen gaan studeren. Er volgen de komende weken nog 7 tips.

Volgend jaar weer studeren? Ga vooral kijken op de hogeschool of universiteit van je keuze.

Even ‘uit de trein stappen’

Het eindexamen halen, je bacheloropleiding afronden, dat kost allemaal veel inzet en energie. Steeds meer jongeren willen ‘even uit die trein stappen’ van leren, tentamens, stress, presteren. Het valt mij op dat ze bepaald niet de enigen zijn. Ook mensen die werken moeten of willen soms, bewust of onbewust, een periode het wat rustiger aandoen om dingen op een rijtje te krijgen.

Mijn eigen ‘tussenjaar’

Zelf had ik dat na mijn afstuderen en eerste jaar werken. Ik rondde mijn studies zonder veel problemen af. Daarna kreeg ik ook snel een baan. Maar tot mijn eigen verbazing zat ik toch niet goed in mijn vel. Het was allemaal té snel gegaan. Was dit nou het leven wat ik werkelijk wilde? Ik ben een tijdje gedeeltelijk iets anders gaan doen, en kwam toen tot de conclusie dat mijn keuzes allemaal goed waren geweest. Ik moet ‘even uit de trein stappen’ om dat opnieuw te ervaren.

Niks mis met een tussenjaar

Er is natuurlijk niks mis mee als je even ‘uit de trein stapt’. Maar je moet dat wel uitleggen aan je omgeving. Mijn ouders waren bepaald niet blij met mijn ‘tussenjaar’. Toen een van mijn kinderen opperde dat hij een tussenjaar wou nemen was ik dat evenmin. Eindigt zo’n tussenjaar niet in een jaar lummelen? En kun je na zo’n jaar weer wennen aan studeren? Die angst was niet terecht. Uit allerlei onderzoek blijkt dat jongeren die goed nadenken over hun toekomst, na zo’n tussenjaar gemotiveerder aan een studie beginnen. En ook snel weer aan het ritme wennen. Belangrijk daarbij is wél dat je in je tussenjaar de focus een paar maanden op de toekomst houdt. En een goed plan daarvoor maakt.

Tussenjaartip 3: Focus op studiekeuze

Is de beslissing genomen dat je na een tussenjaar (weer) gaat studeren, dan zijn er een paar dingen belangrijk. Op de eerste plaats moet je goed van tevoren plannen welke periodes je bezig bent met de studiekeuze. Daarbij moet je natuurlijk ook rekening houden met de belangrijke data: 15 januari voor selectiestudies, 1 mei voor de andere opleidingen. Ga je reizen, ga je veel werken? Plan dan een paar weken voordat je begint aan je reis/baan en ook een paar weken daarna voor de studiekeuze. Ervoor omdat het belangrijk is een plan te hebben voordat je in een andere wereld duikt. Erna omdat je verandert door die ervaringen. Is de studiekeuze nog steeds de juiste?

Tussenjaartip 3: Studiekeuzeproces echt goed plannen

Een studiekeuzeproces is echt tijdrovend. Dat geldt voor de bachelorkeuze en ook voor de masterkeuze. En ook voor de andere mogelijkheden die er zijn zoals de tweejarige opleiding associate degree of als je leren en werken wilt combineren.
Vanzelfsprekend plan je open dagen, meeloopdag of proefstuderen. Daarover gaat tip 4 die ik volgende week publiceer. Los van deze ‘formele’ bezoeken adviseer ik het volgende:

Tussenjaartip 3: Loop eens gewoon de Campus op

Wat eigenlijk haast niet gebeurt, maar wat wel veel inzicht geeft… Loop eens gewoon de Campus op van een hogeschool of universiteit die je wat lijkt. Het zijn in principe openbare gebouwen. Hoe vind je de sfeer? Vind je het allemaal te massaal of is het juist wat je zoekt? Is er een studentenkroeg? Is er een studentenrestaurant? Zeker binnenlopen en vragen aan de studenten wat ze studeren en hoe dat bevalt. Heb je vrienden die al studeren en lijkt die studie je ook wel wat? Ga gewoon eens met hen mee. Ik hoor op ‘mijn’ universiteit dat vrienden soms ook gewoon aan de docent vragen of een studiekiezer eens in de collegezaal mag zitten. Bij practica kan dat niet, maar bij hoorcolleges bijna altijd.

”Mijn ouders hebben me afgezet bij de Campus en later weer opgehaald. Ik kon relaxed wat rondneuzen en sfeer proeven.” Anja

Digitaal de Campus ‘oplopen’

Je kunt ook ‘digitaal de Campus oplopen’. Vaak is er op de site een e-mailadres van een student die je kunt mailen. Vraag er anders naar.

Tussenjaartip 3: Vergelijk opleidingen online

Een studiekiezer kan ook heel veel online doen. Iedere opleiding heeft een eigen site. Maar er zijn ook goede studiekeuzesites. Denk aan www.studiekeuze123.nl, Kies je studie, bachelors.nl. Een wat bredere site is Studeer met een plan. Vergelijk vooral ook goed de kwaliteit van die opleidingen. Lees van een paar opleidingen de studiebijsluiter. Die is echt belangrijk. Daar kun je lezen hoe groot de kans is dat je het eerste studiejaar haalt, hoe lang een student gemiddeld over de opleiding doet, hoe de studenten de docenten en de begeleiders ervaren etc. Er is ook een site van Elsevier over de beste opleidingen.
De beste opleidingen onderwijs en opvoeding
De beste opleidingen taal en communicatie
De beste opleidingen cultuur & kunst
De beste opleidingen recht & bestuur
De beste opleidingen economie & bedrijf
De beste opleidingen gedrag & maatschappij
De beste opleidingen op het gebied van gezondheid
De beste opleidingen leven & omgeving
De beste opleidingen exact & informatica
De beste opleidingen ontwerp & constructie
De beste interdisciplinaire bachelors

Tussenjaar tip 3: Oriënteren op het werkveld

Als je een studie kiest hoef je nog niet meteen voor een baan te kiezen. De vraag ‘wat wil je later worden‘, is bijzonder frustrerend voor jongeren. Dat kun je namelijk niet echt goed van tevoren weten. Banen veranderen snel. En bovendien veranderen velen tijdens de loopbaan van beroep. Wel kun je het werkveld verkennen. Het interessegebied waarbinnen je studeert en werkt zal vaker hetzelfde blijven. Wil je ‘iets met mensen’, of ‘iets met ICT’, dan zal dat waarschijnlijk niet veranderen. Eens een weekje als vrijwilliger meedraaien in een dierenwinkel, een gesprek met iemand die piloot is, een dagje meehelpen in een nagelstudio, een onderzoekslocatie van een universiteit bekijken… dat levert veel inzichten op.

Meer over tussenjaar tip 3

Er is nog veel meer te vertellen over ‘tussenjaar’. Er zijn ontelbare mogelijkheden om een super tussenjaar vorm te geven. De komende weken schrijf ik hierover. Er volgen nog 7 tips.

Tussenjaar tip 1: Spring niet in het diepe
Tussenjaar tip 2: Echt wel studeren?
Tussenjaar tip 3: Focus
Tussenjaar tip 4: Meelopen.
Tussenjaar tip 5: Iets bijzonders?
Tussenjaar tip 6: Begeleiding nodig?
Tussenjaar tip 7: Chillen
Tussenjaar tip 8: ‘Zomaar’ een baantje?
Tussenjaar tip 9: Studie voor het leven?
Tussenjaar tip 10: Zelfreflectie

Hermien Miltenburg, docent, oudervoorlichter,
auteur van het blog studiekeuzekind.
Moeder van drie kinderen.