Dit artikel verscheen ook op Studiekeuzekind. Bijna 20% van de jongeren met een havo of vwo diploma op zak gaat niet meteen studeren. Er zijn meer dan 3000 opleidingen die je kunt volgen op een hogeschool of universiteit. En ook het mbo kent een groot aantal opleidingen. Geen wonder dat jongvolwassenen daar soms niet uitkomen. Het is voor sommige jongeren lastig na te denken over de toekomst als ze tegelijkertijd ook hard moeten blokken om hun diploma te halen. Maar ook studenten die al een mbo diploma hebben of een bacheloropleiding hebben afgerond kiezen steeds vaker voor een tussenjaar. ‘Ga ik werken of kies ik voor nóg een opleiding? En welke dan?’
Een tussenjaar is ook een keuze
Een tussenjaar is ook een keuze. In de media lees je een enkele keer dat een tussenjaar iets is voor luie rijkeluiskinderen. Backpackers die luxe reizen maken omdat ze niet willen studeren. Die zullen er ook heus wel zijn. Maar het merendeel van de jongvolwassenen dat kiest voor een tussenjaar doet dat om goed na te denken over wat ze willen met hun toekomst. Om na te denken over wie ze zijn en wat bij ze past. Ongeveer een derde van de tussenjaarstudenten gaat korte of langere tijd naar het buitenland.
Dat alles is heel wat uitzoekwerk Ook daarvoor moet je kiezen. Het TussenjaarKenniscentrum biedt ouders en jongeren ter voorbereiding een tussenjaarworkshop die daarbij kan helpen (de volgende is 9 januari 2020).

Invulling van het tussenjaar
Om jongvolwassenen en hun ouders te helpen na te denken over hun tussenjaar heb ik met tussenjaarexperts een aantal artikelen geschreven.
Tussenjaar tip 1: Spring niet in het diepe
Tussenjaar tip 2: Echt wel studeren?
Tussenjaar tip 3: Focus
Tussenjaar tip 4: Meelopen
Tussenjaar tip 5: Iets bijzonders?
Tussenjaar tip 6: Begeleiding nodig?
Tussenjaar tip 7: Chillen
Tussenjaar tip 8: ‘Zomaar’ een baantje?
Tussenjaar tip 9: Studie voor het leven?
Tussenjaar tip 10: Zelfreflectie
Lees ook: ‘Wat kost een tussenjaar’.
Foto: WUR
Tussenjaar… wat moet mijn kind regelen?
‘Zomaar’ aan een tussenjaar beginnen is geen goed plan. De Rijksoverheid heeft een handige tool ontwikkeld om tussenjaarstudenten en ook ouders een handje op weg te helpen. Je vindt onder andere:
- Informatie voor jongvolwassenen onder en boven de 18 jaar
- Informatie voor scholieren met een vmbo, havo of vwo diploma
- Informatie voor afgestudeerden met een mbo of bacheloropleiding
- Informatie voor studenten die hierna gaan studeren
- Informatie voor studenten die helemaal nog niet weten wat ze gaan doen na hun tussenjaar
- Informatie over hoe je je tussenjaar betaalt
- Informatie over reizen
- Informatie over de risico’s van een tussenjaar.
Echt de moeite waard om eens door te bladeren.
Wat moet je als ouder regelen?
Ik adviseer ouders goed in de gaten te houden wat uw kind al voor het tussenjaar begint regelt. Dat geldt natuurlijk vooral voor de wat jongere tussenjaarstudenten. Het is helemaal niet gek als u vraagt wat de plannen zijn en hoe uw kind die denkt te realiseren. Een tussenjaar mag geen uitvlucht zijn om helemaal niet na te denken over de toekomst.
Daarnaast adviseer ik ook om samen een plan te maken over wat er van maand tot maand gaat gebeuren in dat tussenjaar en ook wat er daarna gebeurt. Zet dit samen op papier en houd een beetje in de gaten of dit plan ook echt uitgevoerd wordt. Of met argumenten bijgesteld.
Tenslotte is een tussenjaar natuurlijk vooral iets dat een jongere zelf in moet vullen en waar hij zelf voor verantwoordelijk is. Dat is een belangrijk leereffect van het tussenjaar.
auteur van het blog studiekeuzekind.
Moeder van drie kinderen.
Beste, het betreft mijn kleindochter met de naam Minne. Minne is niet echt de ideale studente. Ze heeft het al de schooljaren moeilijk gehad. Op 3 december zal ze 18 jaar worden. Met de 2 laatste jaren in deze coronatijden heeft ze eigenlijk niets bijgeleerd. Ze is meer thuis dan op school en ze krijgt weinig online-lessen. Al de opdrachten die ze krijgt werkt ze af. Ze zit in de richting kunst en fotografie maar ze is bezeten van haar paard. Ze zegt steeds dat ze boerin zal worden maar dat ze toch een andere job erbij moet hebben. Maar wat ? Er bestaat een oriëntatiejaar die ze eventueel kan volgen, liefst in de streek van Kortrijk zodat ze het volgende jaar kan overstappen naar Howest in Kortrijk.
Kunt u mij inlichten waar ik moet zoeken om zo’n opleiding te vinden. Een tussenjaar tussen 6° middelbaar en een Hogeschool. Zeer hartelijk dank. Een oma : Erna Delancker 0479/98 12 00 erna.delancker@proximus.be
Beste mevrouw Delancker, In deze brochure ‘Wat na het secundair onderwijs’ https://indd.adobe.com/view/799c7287-576e-4446-b304-510690f1e3bc staat op pagina 43 en 44 informatie die voor uw kleindochter interessant kan zijn: bij de kopjes ‘leren in de praktijk met een syntra-opleiding’ en ‘voorbereidend jaar in het hoger onderwijs’. Wellicht heeft het Centrum voor leerlingbegeleiding van de school van uw kleindochter meer informatie over mogelijkheden in uw regio. Vriendelijke groet, Danielle Vogels.
Goedemiddag,
Graag wil ik wat duidelijkheid over een tussenjaar. Ik ben Shirley en ben bijna 17 jaar oud, ik vind het erg lastig om een keuze te maken voor een opleiding want uiteindelijk zou ik door willen gaan met op de markt werken en dat als baan te behouden. Maar zoals ik het goed heb begrepen ben je tot je 18e leerplichtig. Stel dat ik een tussenjaar neem, ben je dan daarna verplicht nog te studeren? Dan ben ik namenlijk 18 jaar. Mvg Shirley Bergshoeff
Hallo Shirley, of je tot je 18e leerplichtig bent hangt af van welke opleiding je hebt afgerond. Hier vind je informatie over leerplicht en de mogelijkheid om een tussenjaar te nemen: https://www.tussenjaarkenniscentrum.nl/tussenjaar-mogelijkheden-en-risicos/tussenjaar-betekenis/tussenjaar-en-leerplicht/ Heb jij hier voldoende aan?