Tussenjaar: alle mogelijkheden en risico’s

Deze website geeft onafhankelijke informatie over alle mogelijkheden en risico’s van een tussenjaar in Nederland en het buitenland. Met tips om dit goed voor te bereiden en te gebruiken om (studie)loopbaankansen te vergroten. Omdat de opbrengsten van een tussenjaar afhangen van de invulling, en een waardevol tussenjaar niet veel hoeft te kosten.

De Rijksoverheid verwijst alle gebruikers van de handige tool Tussenjaar nemen: wat moet ik regelen naar verschillende pagina’s op deze website. En naar workshop Tussenjaarplan.

Nieuwe gratis gids

Gemaakt door prof.dr. Marinka Kuijpers, bijzonder hoogleraar Leeromgeving en -loopbanen en directeur van Loopbaangroep en Daniëlle Vogels, voorlichter van studiekeuzebegeleiders vanuit Wageningen University & Research en oprichter van het TussenjaarKenniscentrum. Leestijd +/- 20 min.

Waarom deze gids?

Uit het voorwoord: ‘De vooronderstelling is vaak dat een tussenjaar vooral is voor kinderen van rijke ouders die willen reizen. Wij hebben dit boekje gemaakt om te laten zien dat zo’n jaar op verschillende manieren en met verschillende kosten zinvol kan zijn. Ouders en begeleiders in het onderwijs hebben – soms onbedoeld en ongemerkt – grote invloed op de keuze voor een tussenjaar dan wel doorstuderen…

 …Effecten van een tussenjaar zijn afhankelijk van hoe dit jaar is ingevuld. In deze gids geven wij op basis van wetenschappelijk onderzoek en met persoonlijke verhalen inzicht in de wijze waarop jongeren in een tussenjaar hun kansen op een fijne (studie)loopbaan kunnen vergroten. Ouders en onderwijsprofessionals krijgen in deze gids handvatten om jongeren hierbij te begeleiden. ‘

Video voor twijfelaars

Een tussenjaar kan een goede keuze zijn voor wie blijft twijfelen tussen studies. Maar dit leidt niet altijd tot een goed gefundeerde studiekeuze. Zijn de twijfels over studiekeuze terecht? Hoe kun je hiermee omgaan? Wat zijn risico’s, kansen en mogelijkheden van een tussenjaar? En hoe kunnen ouders hierbij helpen?

Bekijk hierboven het webinar ‘Wat te doen bij aanhoudende studiekeuzetwijfels?’ Gegeven door gegeven door Daniëlle Vogels, oprichter van het TussenjaarKenniscentrum en voorlichter van studiekeuzebegeleiders in dienst van Wageningen University & Research. Download hier de bijbehorende presentatie met links naar achtergrondinformatie.

Gasten bij dit webinar zijn studenten Pepijn en Martine en moeder Henriëtte. Pepijn vertelt hoe hij zijn twijfels overwon en aansluitend aan het examen startte met studeren. Martine vertelt over haar twee tussenjaren, en hoe zij in haar studietijd van koers wijzigde. Henriëtte vertelt over het tussenjaar van haar zoon, waarin hij door een werkgever werd gevraagd te blijven.

Studiemotivatie na tussenjaar

Lidy is eerstejaars op het hbo. Zij ziet hoe moeilijk haar collega hbo-studenten het hebben om hun motivatie te behouden. Wat zij leerde in haar gap year 2019/2020 helpt haar hierbij. Lidy: ‘Op de middelbare school voelde alles als moeten. Nu, tijdens mijn studie, moet er nog steeds (heel) veel. Maar ik ervaar het minder als moeten en meer als willen. Doordat ik heb geleerd heb wat mij motiveert, voelt het alsof ik mijn intrinsieke motivatie nu vaker kan inzetten.’ In dit filmpje en de tekst daaronder legt Lidy uit hoe dit komt.

Bovendien schreef Lidy hierover deze tekst: ‘Begin 2019 had ik besloten om na 6VWO een tussenjaar te nemen. Waarom? Ik wilde gewoon even helemaal niks moeten. Op internet ging ik zoeken naar inspiratie voor mogelijkheden en ideeën. Tot mijn verbazing bleek het grootste gedeelte van de artikelen te beweren dat reizen en/of werken de dingen zijn die niet mogen ontbreken.’

‘Mijn leeftijdsgenoten leken het hier mee eens te zijn. Een gap year is tijdverspilling geweest als je niet veel hebt gewerkt en/of niet voor langere tijd bent gaan reizen. Iets wat van oorsprong alleen ter inspiratie diende, lijkt nu de norm te zijn geworden. Hoe kan ik als jongere authenticiteit ontwikkelen, in een tijd waarin we constant moeten voldoen aan verwachtingen? Op basis van mijn ervaringen geef ik hierop mijn visie. Ook geef ik een aantal handvatten en hoop hiermee andere jongeren te inspireren bij het vinden van hun eigen weg.’

Tussenjaar doel

”De nieuwe norm lijkt dus te zijn dat een tussenjaar alleen van waarde is, wanneer je werkt en/of (verre) reizen maakt. Uit ervaring weet ik dat niet iedereen de ambitie heeft om te reizen, waardoor werk dan vaak als enige denkbare optie overblijft. Als reden hiervoor wordt genoemd dat werken structuur geeft en dat dat nodig is om niet overspoeld te raken door alle vrije tijd. Maar ik kan als jongere toch zelf structuur geven aan mijn tijd in een vrij jaar? Toen ik me ging focussen op mijn eigen interesses en de dingen die ik belangrijk vind, kwam de structuur vanzelf. Ik beweer dan ook niet dat reizen en werken geen goede ideeën zijn voor een vrij jaar, integendeel zelfs. Het is alleen belangrijk dat je weet ‘waarom’ je deze dingen doet.’

Hier kun je het hele artikel van Lidy lezen en vragen aan haar stellen.